Sta je net als mij vaak voor de gootsteen, afwasspons in de hand, en vraag je je af of een afwasmachine niet alleen tijd, maar ook energie en water zou besparen? De eeuwenoude strijd tussen afwassen met de hand en het gebruik van een afwasmachine is een onderwerp dat veel huishoudens bezighoudt.

In dit artikel duiken we in de wereld van afwassen: we vergelijken de traditionele handafwas met de moderne afwasmachine, zowel in termen van efficiëntie als milieuvriendelijkheid. Ontdek hier welke methode het beste past bij jouw levensstijl en huishouden.

Afwassen met de hand kan meer water en energie verbruiken dan een energiezuinige vaatwasser, maar het kan effectiever zijn voor hardnekkig vuil. Vaatwassers zijn gemakkelijker en tijdbesparend, vooral voor grotere hoeveelheden vaat. De keuze hangt af van de hoeveelheid vaat, persoonlijke voorkeur en milieubewustzijn.

1. Start met de basis van afwassen en afwasmachine

Laten we bij het begin beginnen. Wat houdt afwassen in en hoe werkt een afwasmachine?

Afwassen

Afwassen. Het woord alleen al veroorzaakt bij mij een diepe zucht, maar helaas is het een noodzakelijk kwaad. Je pakt je spons of afwasborstel, doet een beetje afwasmiddel erop en schrobt erop los. Alleen nog afdrogen en je bent klaar. Toch duurt het altijd langer dan je denkt ...

Wat is een afwasmachine en hoe werkt het?

Aan de andere kant hebben we de afwasmachine. Het net een magische doos die je vuile vaat opslokt en schone borden, glazen en bestek uitspuugt. Je vult de machine met vuile vaat, voegt vaatwasmiddel en spoelglansmiddel toe, kiest een programma en laat de machine het zware werk doen.

kleine aanrechtvaatwasser

En als je je afvraagt of een vaatwasser naast een koelkast kan, het antwoord is 'ja'! Je kunt deze zelfs zelf inbouwen. Handig, toch?

2. Afwassen versus afwasmachine: de kosten

Wat is goedkoper, afwassen of een afwasmachine gebruiken? Laten we de kosten onder de loep nemen.

Wat kost met de hand afwassen?

Afwassen lijkt misschien goedkoop, maar vergis je niet: je gebruikt water, energie om het water te verwarmen, afwasmiddel en niet te vergeten je kostbare tijd. Je verbruikt met een handafwas gemiddeld 12 liter water en 1,06 kWh energie per afwasbeurt. Dat tikt aan!

Energieverbruik

Als je nadenkt over het gebruik van een vaatwasser versus handafwas, is het belangrijk om te weten dat een vaatwasser gemiddeld twee tot drie keer meer energie verbruikt. Dit betekent dat, hoewel het gemakkelijk is, een vaatwasser minder milieuvriendelijk kan zijn. Bijvoorbeeld, als je een volle vaatwasser draait, verbruikt deze ongeveer 1 kWh aan energie. In vergelijking, handafwas vereist ongeveer 0,5 tot 0,7 kWh, afhankelijk van hoe efficiënt je wast. Dit verschil in energieverbruik is essentieel om te overwegen als je milieubewust bent en je energierekening wilt verlagen.

Wat kost het om een afwasmachine te gebruiken?

De kosten van het gebruik van een afwasmachine zijn iets gecompliceerder. Je moet rekening houden met de aanschafprijs, het water- en energieverbruik, vaatwasmiddel, vaatwaszout, spoelglansmiddel en eventuele reparaties. Gemiddeld verbruikt een afwasmachine 15 liter water en 1 kWh energie per afwasbeurt.

Het ontloopt elkaar dus niet ontzettend veel, maar let wel: we bespreken gemiddelden. De ene vaatwasser gebruikt meer dan de ander, en je zult ook bij de ene portie handvaat meer water gebruiken dan bij de ander.

3. Milieu-impact: afwassen of afwasmachine?

Nu we de kosten hebben behandeld, is het tijd om te kijken naar de milieu-impact van beide methoden.

Hoe milieuvriendelijk is met de hand afwassen?

Je denkt misschien dat afwassen met de hand een groenere keuze is, maar dat is niet altijd het geval. 😲 Tijd om de feiten erbij te pakken!

stromend water uit kraan in keuken met zonlicht

Het waterverbruik is een belangrijk aspect. Hoewel je met een gemiddelde handafwas 12 liter water gebruikt, kan dit oplopen tot wel 40 liter water. Je laat bijvoorbeeld de kraan lopen tot het water warm is, ververst af en toe het water of laat zelfs de hele wasbeurt de kraan open staan – en dan kost het ook nog energie om het water te verwarmen.

En dan gebruik je ook nog die plastic afwasborstels en flessen met afwasmiddel. Hoewel ze heel handig zijn, dragen ze ook bij aan een groot afvalprobleem.1Macleod, M. et al., Science (2021). 'The global threat from plastic pollution'

Hoe milieuvriendelijk is een afwasmachine?

Het lijkt misschien een energievreter, maar dat valt reuze mee. Een moderne, energiezuinige afwasmachine verbruikt slechts 10 tot 15 liter water per wasbeurt.

De productie en het einde van de levensduur van een afwasmachine hebben echter ook een impact op het milieu. Gelukkig gaat een goede vaatwasser jaren mee, en als je kiest voor de populairste inbouwvaatwasser, dan heb je ook nog eens een topmodel dat extra zuinig is. Win-win!

4. Efficiëntie vergelijking: afwassen versus afwasmachine

Efficiëntie is niet alleen belangrijk voor je tijd, maar ook voor je portemonnee. 👛

Hoe efficiënt is handmatig afwassen?

Handafwas kan effectief zijn, maar het hangt sterk af van je techniek, en laten we eerlijk zijn: na een groot diner wil je niet staan schrobben tot de kleine uurtjes. Bovendien kan het waterverbruik snel oplopen, wat niet bepaald efficiënt is.

Hoe efficiënt is een afwasmachine?

Een afwasmachine daarentegen is een ander verhaal. Deze wondermachine neemt al het zware werk voor je over. Het enige wat jij hoeft te doen, is de vaat erin zetten, een vaatwastablet erin stoppen en op 'start' drukken. Dat is pas efficiëntie!

Ongeacht of je kiest voor een vrijstaande vaatwasser of een onderbouwvaatwasser, de vaatwasser heeft vaak ook nog extra functies die de efficiëntie verhogen. Denk aan een startuitstel, verschillende programma's en de AirDry-functie, afhankelijk van het specifieke model dat in je keuken staat.

5. Afwasmiddelen en hun rol in de afwas

Afwasmiddelen spelen een cruciale rol in hoe schoon je vaat wordt, maar niet alle afwasmiddelen zijn gelijk geschapen. Tijd voor een vergelijking!

Het effect van afwasmiddel op handafwas

Afwasmiddel voor handafwas is ontworpen om vet en vuil op te lossen, zodat je vaat weer glanst als een diamant nadat je het hebt afgewassen. Echter, het maakt een wereld van verschil welk afwasmiddel je in het specifiek kiest.

Sommige middelen zijn krachtiger dan andere, en sommige zijn zachter voor je huid. Het is een kwestie van proberen om je persoonlijke favoriet te vinden.

Het effect van vaatwasmiddel op de afwasmachine

Het is een prachtig stukje techniek, maar zonder vaatwasmiddel kom je nergens. 🧽 Zie het als een auto zonder brandstof. Je kunt een Ferrari hebben, maar zonder benzine is het niets meer dan een dure tuindecoratie.

Vaatwasmiddel in een afwasmachine breekt vet en vuil af, waardoor je borden en glazen weer volledig schoon eruit komen. Maar, je raadt het al; net als bij vaatwasmiddelen voor handwas, zijn niet alle vaatwasmiddelen voor je vaatwasser gelijk.

Vaatwastabletten, gels, poeders – ze hebben allemaal hun eigen sterktes en zwaktes. Het kan een uitdaging zijn om het juiste afwasmiddel te vinden, maar het is de moeite waard een paar verschillende opties uit te proberen en de resultaten met elkaar te vergelijken.

6. Alternatieven en vervangingen voor afwasmiddel

Stel je voor, je staat klaar om de afwas te doen en... oeps, je afwasmiddel is op. Geen paniek, er zijn alternatieven! Laten we eens kijken naar enkele mogelijkheden.

Alternatieven voor afwasmiddel bij handafwas

Zit je zonder afwasmiddel, dan zijn er nog andere oplossingen. Zo kun je bijvoorbeeld zeepvlokken of huishoudazijn gebruiken. Beide opties zijn goed voor je portemonnee én het milieu. Maar let op: zeepvlokken kunnen een film – een dun laagje – op je vaat achterlaten en azijn heeft een sterke geur. Beide zijn geen ramp, maar wel iets om rekening mee te houden.

Alternatieven voor vaatwastabletten in de afwasmachine

Voor de afwasmachine zijn er ook alternatieven als je geen kant op kunt, zoals baking soda, fijn zeezout en citroenzuur. Baking soda is goedkoop en milieuvriendelijk, maar minder effectief bij hardnekkig vuil.

In combinatie met wat fijn zout en citroenzuur, kom je verder – al zou ik fijn zeezout achterwege laten als je je mooiste glazen in de vaatwasser hebt gezet. Het zeezout heeft een scrubbende werking, terwijl het citroenzuur vet oplost.

Recept nodig?

Als je de full monty wilt, heb je de volgende items nodig als vervanging voor traditionaal vaatwasmiddel:

  • 1 deel baking soda
  • 1 deel fijn zeezout (mits je geen superkwetsbare vaat in de vaatwasser hebt staan)
  • 3 delen citroenzuur
  • E.v.t. een paar druppels citroensap voor een frisse geur

Gebruik in ieder geval geen zeep of vloeibaar afwasmiddel. Deze schuimen te veel. Voor je het weet, staat je keuken onder het schuim en kun je je eigen foam party organiseren en een paar euro per persoon aan entree rekenen!

7. Afwassen of afwasmachine: de uiteindelijke beslissing

Dus: afwassen of afwasmachine? Dat hangt af van je situatie.

Wanneer kies je voor afwassen?

Kies voor afwassen als je maar een paar dingen hebt om te wassen, of als je kwetsbare items hebt die niet in de afwasmachine kunnen. Met een beetje oefening kun je handafwas heel efficiënt maken. Mijn tip? Sorteer je vaat voor je begint. Zie het als een puzzel: als je weet waar alle stukjes horen, gaat het veel sneller! 🧩

Wanneer kies je voor de afwasmachine?

De afwasmachine is je beste vriend als je een berg vaat hebt, of als je tijd wilt besparen. Ik raad je aan altijd je vaatwasmachine op de juiste manier in te laten. Zo kan het water overal bij en wordt alles schoon.

FAQ: Met de hand afwassen of de vaatwasser gebruiken

Hieronder beantwoord ik een paar van de meestgestelde vragen.

Hoeveel water verbruikt handmatig afwassen vergeleken met een afwasmachine?

Handmatig afwassen kan tot 102 liter water per wasbeurt verbruiken, terwijl een moderne, energiezuinige afwasmachine slechts ongeveer 15 liter nodig heeft. Dit betekent dat je met een afwasmachine tot 85% minder water verbruikt, wat zowel kostenbesparend als milieuvriendelijker is.

Welk energieverbruik is hoger, afwassen met de hand of met een afwasmachine?

Het energieverbruik van handmatig afwassen kan variëren, maar is vaak hoger dan dat van een energiezuinige afwasmachine. Een afwasmachine gebruikt gemiddeld 1,5 kWh per wasbeurt, terwijl handmatig afwassen, vooral met warm water, dit kan overschrijden. Kies voor een afwasmachine met een hoog energielabel om energie en kosten te besparen.

Wat is de milieu-impact van handmatig afwassen versus het gebruik van een afwasmachine?

De milieu-impact van handmatig afwassen is vaak groter door hoger water- en energieverbruik. Een energiezuinige afwasmachine vermindert waterverbruik en CO2-uitstoot. Bovendien zorgt het efficiënte gebruik van afwasmiddelen in afwasmachines voor minder chemische belasting op het milieu.

Welke methode is efficiënter in het reinigen van hardnekkig vuil, handmatig afwassen of een afwasmachine?

Voor hardnekkig vuil zijn moderne afwasmachines vaak efficiënter, dankzij geavanceerde technologieën zoals hoge temperatuurcycli en krachtige waterstralen. Handmatig afwassen vereist meer inspanning en tijd om vergelijkbare resultaten te bereiken. Kies voor een afwasmachine met speciale programma's voor hardnekkig vuil voor het beste resultaat.

borden / afwas in de keuken op het aanrecht naast de keukenkraan

Conclusie

Uiteindelijk is de keuze tussen 'afwassen' en 'afwasmachine' zo persoonlijk als je lievelingssokken. Wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander. Het hangt allemaal af van je levensstijl, budget en milieuopvattingen. Maar ik hoop dat dit artikel je een beter idee heeft gegeven van welke methode het beste bij jou past.

Als je voor de vaatwasser kiest maar deze nog moet aansluiten, bekijk dan dit artikel over hoe je een vaatwasser aansluit! En als je ooit het frontpaneel van je vaatwasser moet vervangen, geen zorgen – we hebben ook een handige gids die bespreekt hoe je dat doet.

En als je nog vragen hebt over waar je je afwasmachine moet plaatsen, lees dan ons artikel over het plaatsen van een vaatwasser naast een oven! Succes met de afwas!

Was dit artikel behulpzaam?

Bronnen