Het koel houden van de processor is een van de allerbelangrijkste stappen om je computer lang in leven te houden. Met de beste waterkoeling koel je je CPU, zodat deze niet oververhit raakt, en hij is nog stiller ook.
Inhoudsopgave
- Waarom een waterkoeling kopen?
- Hoe koop ik de beste waterkoeling?
- Socket
- Formaat
- RPM en luchtverplaatsing
Waarom een waterkoeling kopen?
Je hebt een mooie set-up thuis: de beste desktop, een goede monitor en alles erop en eraan, maar de computer wordt heet. Bepaalde activiteiten, zoals computerspellen, videobewerking en Photoshop vragen veel van de computer.
Met waterkoeling houd je de processor koel door een waterkoelblok, een radiator en slangen, die het blok en de radiator aan elkaar verbinden.
Het koele water gaat naar het koelblok dat zich boven de processor bevindt. Dit warmt snel weer op, omdat de processor zijn hitte afgeeft een het koelblok. Het warme water gaat via de buizen vervolgens weer terug naar de radiator. Het water geeft zijn hitte af aan de radiator, waarna het water terugkeert naar het koelblok en de cyclus herhaalt.
De afkorting 'CPU' staat voor 'central processing unit', en verwijst naar de processor. Het zijn synoniemen, dus laat je niet verwarren door wisselend gebruik van de twee termen!
Een waterkoeler maakt doorgaans ook minder geluid dan een luchtkoeler, omdat de ventilatoren gemiddeld iets minder hard hoeven te werken om dezelfde resultaten als een luchtkoeler te halen.
Ook zien ze er vaak nog mooi uit! Ga je voor een bepaalde look, dan kun je je waterkoeler hier goed op afstemmen. Je hebt modellen met en zonder verlichting, waardoor je het zo simpel of zo uitgebreid houd als je zelf wilt.
Luchtkoeling versus waterkoeling 🌬️
Er zijn twee categorieën voor processorkoelers: luchtkoelers en waterkoelers. Luchtkoelers bestaan uit een koellichaam dat meestal via heat pipes in directe verbinding staan met de processor. Meestal hebben ze één of twee ventilatoren die koele lucht door het koellichaam blazen om de processors opgewekte warmte af te voeren.
Luchtkoelers zijn relatief eenvoudig in opzet en bieden een goede prijs-kwaliteitverhouding. Een nadeel van luchtkoeling is dat de warme lucht van de processor deels in de behuizing blijft hangen als je computerkast niet goed ventileert.
Waterkoelers bestaan uit een waterblok dat op de processor gemonteerd wordt en middels twee slangen met een radiator is verbonden, met daarop één of meerdere ventilatoren. Er zitten ook nadelen aan: in theorie is er altijd kans op lekkage, met alle gevolgen van dien. Ook ligt de prijs van waterkoeling aanzienlijk hoger dan die van luchtkoeling.
Onderdelen waterkoeler
De onderdelen waaruit een waterkoeler bestaat kunnen per model verschillen. Toch zijn er enkele elementen waarover alle waterkoelers beschikken.
- Koelvloeistof is gedestilleerd water of een mengsel van water met een ander ingrediënt. Het gebruik van leidingwater wordt niet aanbevolen,
- Waterblok en -circuit: hier stroomt het water doorheen,
- De hydraulische pomp is een mechanisme dat de koelvloeistof tussen de radiator en het waterblok laat circuleren,
- In de radiator koelt het opgewarmde water weer af,
- De ventilatoren trekken koude lucht van buiten af de radiator in, of blazen de hete lucht die van de radiator komt juist naar buiten. Zo raakt het water in het koelsysteem zijn hitte kwijt.
Hoe koop ik de beste waterkoeling?
Een goede waterkoeler beschermt je processor tegen hoge temperaturen. Dit verbetert de prestaties van de CPU en verlengt de levensduur hiervan. Om te bepalen welke waterkoeler het beste bij je behoeften past, moet je rekening houden met enkele aankoopcriteria.
Zodra een nieuwe technologie over je heen rolt, als je geen deel uitmaakt van de stoomwals, ben je deel van de weg.
Stewart Brand, schrijver
Socket
De koeler die je kiest moet passen op de socket van je moederbord, omdat iedere socket zijn eigen bijbehorende, specifiek geplaatste montagegaten heeft. Welke koeler op de socket van je moederbord past, vind je terug in de handleiding van het moederbord en in de specificaties van de koeler.
Diverse sockets gebruiken andere methoden voor de montage van CPU-koelers. Simpele koelers maken gebruik van de standaard bracket of van pushpins, maar veruit de meeste koelers vereisen de montage van een extra backplate aan de achterkant van het moederbord. ⤴️
Er zijn ook speciale waterkoelingen die op de videokaart (GPU) passen, deze zie je wel minder vaak en zie je meestal in op maat gemaakte systemen.

Formaat
Het formaat van de ventilator is een belangrijke factor bij het maken van de keuze voor een waterkoeler. Een kleine ventilator moet harder draaien om dezelfde hoeveelheid lucht te verplaatsen als een grote. Een ventilator die meer omwentelingen maakt, produceert ook een harder geluid.
Hoe groter de radiator, hoe beter het vermogen om de temperatuur laag te houden. De afmetingen van de radiator en van de ventilator samen is de totale ruimte die het systeem inneemt. Er moet dus een balans zijn tussen de koelcapaciteit en de ruimte die je tot je beschikking hebt.
Radiatorformaat lees je af aan de formaten van de ventilatoren.
- Één ventilator is 120 mm;
- Twee ventilatoren bedragen 240 mm.
- Drie ventilatoren komt neer op 360 mm.
Het voordeel van een waterkoeling met een 120mm-radiator is de compactheid: het zijn de kleinste modellen die verkrijgbaar zijn en passen dus in bijna elke behuizing. Wel hebben ze een lagere koelcapaciteit.
Heb je twee ventilatoren dan heb je een grotere koelcapaciteit, maar is hij relatief gezien wel luidruchtiger dan een enkele 120mm-ventilator. Hoe meer ventilatoren, hoe beter de koelcapaciteit – maar wel ten koste van de overblijvende ruimte in je pc-kast en stilte.
Je moet een goed beeld hebben van wat het maximale formaat van de waterkoeler is dat je computerkast ondersteunt. Dit staat altijd in de specificatielijst van de computerkast vermeld.
RPM en luchtverplaatsing
Het vermogen van de ventilator is een beïnvloedende factor. Hoe meer omwentelingen deze per minuut maakt (rotations per minute; RPM), hoe meer kracht hij heeft om de apparatuur af te koelen.
De hoeveelheid lucht die een ventilator doorvoert per tijdseenheid, duidt men aan met m³/h. Het doel van de luchtverplaatsing in een computerkast is om de warme lucht eruit te halen. Hoe sneller de warme lucht uit de computerkast wordt verwijderd, hoe koeler de computer blijft.
Specificaties van waterkoeling vergelijken
Geluid
Over het algemeen zijn waterkoelers stiller dan luchtkoelers, zoals je eerder al las. Ze maken nog wel geluid en zijn dus niet stil, maar geluidsarm. Hoeveel geluid een waterkoeler maakt, lees je af aan het aantal decibel (dB) en verschilt per koeler. Gemiddeld is dit ongeveer 30 dB.
Om je een idee te geven hoe luid iets is: moderne computers zijn tegenwoordig niet luider dan het ritselen van de blaadjes in de wind, ongeveer 10 dB. Met fluisteren bereik je zo'n 30 dB en een normaal gesprek ligt op ongeveer 60 dB.
Ontwerp
Het belangrijkste doel van een waterkoeler is om de desktop koel te houden. Echter, vinden sommige gebruikers ook het uiterlijk van de computer belangrijk.
Sommige koelsystemen hebben om die reden ledverlichting. Deze vind je meestal terug in de ventilatoren, waardoor je coole lichteffecten bereikt. Dit geldt dubbel als de ventilatoren niet alleen een kleur weergeven, maar meerdere, zoals je in RGB-ventilatoren ziet. 💡
Sommige waterkoelers hebben ook een koelblok met verlichting bovenop, of zelfs een heel scherm waar je leuke gifs op kunt weergeven en/of systeeminformatie op afleest, zoals de processortemperatuur.
Let niet alleen op uiterlijk. De waterkoeling moet juist functioneel zijn, zoals een monitor voor thuiswerken, en passen in je computerkast.
De 5 beste waterkoeling op een rij.
Veelgestelde vragen over waterkoeling
Nog nieuwsgierig over waterkoeling? Hieronder beantwoord ik een paar veelvoorkomende vragen!
Is luchtkoeling of waterkoeling beter?
Dit komt neer op persoonlijke voorkeur. Waterkoelers presteren gemiddeld beter, maar een high-end luchtkoeler klaart de klus bijna net zo goed. Ben je op zoek naar een budgetvriendelijkere koeler, dan zit je met luchtkoelers goed. Bij waterkoelers ligt de prijsgrens hoger.
Hoe installeer je waterkoeling?
Ervan uitgaande dat je de processor al in de socket van je moederbord hebt gelegd, breng je nu een dun laagje koelpasta aan op de processor. Uitstrijken gaat altijd goed met een (oude) bankpas o.i.d. Leg de kast plat op de zijkant wanneer je de waterkoeling bevestigd. Plaats het koelblok op de processor en laat de radiator naast het moederbord rusten.
Hoe je het koelblok moet bevestigen, is afhankelijk van het type waterkoeler dat je gebruikt. Schroef de radiator vast in de behuizing op de daarvoor bedoelde plek. Als de waterkoeler geen eigen fan controller heeft, moet je de ventilators van de radiator aansluiten op het moederbord.
Hoe onderhoud je een waterkoeler?
Waterkoelers hebben in principe geen groot onderhoud nodig. Het is wel belangrijk om bepaalde zaken van tijd tot tijd te controleren. Hoe vaak je de koelvloeistof ververst, hangt gedeeltelijk af van hoe gemakkelijk het is om het koelsysteem uit je computer te halen.
Controleer de warme luchtafvoer en houdt deze vrij van stof- en vuildeeltjes voor een betere luchtcirculatie. Ook is het handig om regelmatig te controleren of er geen lek in de leidingen zit – dit om te voorkomen dat vloeistof de apparatuur beschadigt.

Conclusie
Met waterkoeling koel je je processor en beschermt je computer tegen te hoge temperaturen. Let voor bij de aanschaf op het formaat, de socket-compatibiliteit, en hoeveel geluid hij maakt. 🔇
Hopelijk heeft deze koopgids je op weg geholpen bij het maken van een goede keuze voor de beste waterkoeling. Laat je me weten welke waterkoeling je op het oog hebt? Laat een bericht achter als je nog tips, vragen of opmerkingen hebt! Bedankt voor het lezen.
