HEPA-filters vind je in allerlei apparatuur vandaag de dag, en niet langer alleen in de beste steelstofzuiger! Je komt ze tegen in luchtreinigingsinstallaties, en zelfs airco-units. Dat betekent ook dat er verschillende soorten HEPA-filters zijn. Maar wat is een HEPA-filter? Wat is een HEPA-filter precies? In dit artikel leg ik je er alles over uit én geef ik wat extra tips mee!

Wat is een HEPA-filter?

Een HEPA-filter is een type luchtfilter dat minstens 99,95% van de deeltjes met een grootte van 0,3 micrometer uit de lucht verwijdert. Deze filters zie je veel in situaties waar schone lucht essentieel is, zoals in ziekenhuizen, laboratoria en voor luchtzuivering in huizen. Door hun hoge efficiëntie zijn ze bijzonder effectief in het vangen van stofdeeltjes, pollen, bacteriën en zelfs sommige virussen.

Hoe werkt een HEPA-filter? Uitleg en werking

HEPA, een afkorting voor high efficiency particulate air, zijn ontworpen om minstens 99,95% van de microscopische deeltjes uit de lucht te filteren. Deze deeltjes variëren in grootte van 0,3 tot 10 micrometer, wat betekent dat ze zelfs de kleinste deeltjes, zoals stof, pollen, schimmelsporen en rookdeeltjes, vangen.

Dit niveau van efficiëntie maakt ze bijzonder effectief in omgevingen waar luchtkwaliteit van cruciaal belang is, zoals in huizen van mensen met allergieën of astma. Bijvoorbeeld:

  • In een huis met huisdieren vangen HEPA-filters effectief dierenhaar en huidschilfers op, waardoor de lucht schoner en gezonder wordt voor bewoners.
  • In stedelijke gebieden, waar luchtvervuiling al snel een probleem is, vissen HEPA-filters fijnstof en verkeersgerelateerde verontreinigingen uit de lucht, waardoor de binnenluchtkwaliteit verbetert. Dit is vooral belangrijk in huizen nabij drukke wegen, waar de concentratie van fijnstof en andere verontreinigende stoffen vaak hoger is.

Samenstelling en gedetailleerde werking van HEPA-filters

HEPA-filters zijn gemaakt van een netwerk van fijne vezels, doorgaans bestaande uit glasvezel. Deze vezels zijn zo gerangschikt dat ze deeltjes opvangen via vier methoden: inertie, onderschepping, diffusie en zeven.

  • Inertie werkt door grotere deeltjes die door hun massa niet de bochten in de luchtstroom kunnen volgen.
  • Onderschepping vangt de kleinere deeltjes die tegen de vezels botsen.
  • Diffusie is effectief tegen de allerkleinste deeltjes, die door hun willekeurige beweging tegen de vezels botsen.
  • Zeven vangt tenslotte deeltjes op die groter zijn dan de ruimtes tussen de vezels.

Deze gecombineerde methoden zorgen dat deeltjes, ongeacht hun grootte, effectief worden opgevangen en vastgehouden, waardoor de lucht die door het filter gaat, gezuiverd wordt. Een voorbeeld hiervan is het filteren van tabaksrook, waarbij een HEPA-filter alsnog deeltjes van verschillende groottes effectief verwijdert uit de lucht.

Rode stofzuiger op vloer

HEPA-filterclassificaties: Efficiëntie en gebruikstoepassingen

HEPA-filters zijn er in verschillende klassen, elk met hun eigen specificaties. De minimale grootte van de deeltjes die zo'n filter opvangt, bepaalt de efficiëntie ervan. Hoe hoger het nummer na 'HEPA', hoe fijner de filtratie. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende klassen en hun efficiëntie:

HEPA-typeEfficiëntieToepassing
HEPA H1085%Standaard huishoudelijke apparaten
HEPA H1195%Geavanceerde huishoudelijke apparaten
HEPA H1399,95%Ziekenhuizen, laboratoria
HEPA H1499,995%Cleanrooms, gevoelige industrieën

Deze klassen geven aan hoe effectief het filter is in het opvangen van deeltjes. Bijvoorbeeld, een HEPA H14-filter wordt gebruikt in cleanrooms waar de luchtkwaliteit aan extreem hoge eisen moet voldoen. Deze filters zijn in staat om bijna alle deeltjes, inclusief de meest penetrerende deeltjes, uit de lucht te verwijderen.

Normen en eisen voor HEPA-filtercertificering

HEPA-filters moeten voldoen aan strikte normen om als zodanig geclassificeerd te worden. In Europa moeten ze minimaal 99,95% van de deeltjes uit de lucht verwijderen, terwijl in de VS de norm op 99,97% ligt.1International Organization for Standardization (2011). 'High-efficiency filters and filter media for removing particles in air —' 2U.S. Department of Energy Washington, D.C. 20585 (2015). 'DOE TECHNICAL STANDARD Specification for HEPA Filters Used by DOE Contractors'

Deze certificeringen garanderen dat de filters voldoen aan de hoogste eisen voor luchtfiltratie. Het is belangrijk voor consumenten om te controleren of een HEPA-filter gecertificeerd is, vooral bij de aankoop van luchtreinigers en stofzuigers.

De certificering van HEPA-filters is niet alleen een garantie voor kwaliteit, maar ook een indicatie van de betrouwbaarheid en effectiviteit van het filter. Gecertificeerde HEPA-filters ondergaan rigoureuze tests om te verzekeren dat ze aan de gestelde normen voldoen.

Dit is vooral belangrijk voor filters die in gevoelige omgevingen ingezet worden, zoals ziekenhuizen en laboratoria, waar de luchtkwaliteit direct invloed heeft op de gezondheid en veiligheid.

Toepassingen van HEPA-filters in verschillende omgevingen

HEPA-filters kom je niet alleen tegen in huishoudelijke apparaten, zoals goede stofzuigers, je vertrouwde kruimeldief en luchtreinigers, maar ook in ziekenhuizen, laboratoria en zelfs in de lucht- en ruimtevaartindustrie.

Hun vermogen om bijna alle luchtdeeltjes uit de lucht te halen, maakt ze onmisbaar in omgevingen waar schone lucht van cruciaal belang is. In ziekenhuizen helpen HEPA-filters zodoende bij het creëren van een steriele omgeving door het verwijderen van bacteriën en virussen uit de lucht. 🦠

In de lucht- en ruimtevaart zet men HEPA-filters in om de luchtkwaliteit in vliegtuigen en ruimtevaartuigen te waarborgen. Dit is essentieel voor het welzijn van passagiers en bemanning, vooral tijdens lange vluchten of missies.

HEPA-filters spelen ook een belangrijke rol in laboratoria, waar ze helpen bij het handhaven van een gecontroleerde omgeving, vrij van externe verontreinigingen. Je kunt je vast voorstellen dat zo'n ronddrijvend virusdeel een laboratoriumtest of -experiment volledig kan verpesten!

Het belang van onderhoud van HEPA-filters

Hoewel ik zelf zo'n geniale luchtreiniger van Dyson met een HEPA-filter (en verwarmingselement 🔥) heb, doet die zijn werk niet goed als ik de filter niet tijdig vervang!

De levensduur van een HEPA-filter hangt af van het gebruik en de omgevingsfactoren. Gemiddeld moet je ze elke zes tot twaalf maanden vervangen, maar dit varieert afhankelijk van de mate van blootstelling aan stof en andere verontreinigende deeltjes. Dezelfde gedachtegang is ook toe te passen op de levensduur van een stofzuiger met zo'n filter.

Regelmatig onderhoud, zoals het schoonmaken of vervangen van filters, is essentieel om de effectiviteit te behouden en de levensduur te verlengen.

Het is belangrijk voor gebruikers om de specificaties van de fabrikant te volgen voor het juiste onderhoudsschema. Woon je in een omgeving met veel huisdieren of hoge stofniveaus, dan moet je gemiddeld vaker zo'n filter vervangen dan wanneer je geen huisdieren hebt.

Het negeren van het onderhoudsschema leidt uiteindelijk tot verminderde filterefficiëntie en potentieel schadelijke gevolgen voor de luchtkwaliteit in huis. Regelmatige controle en vervanging van het filter zorgen daarentegen dat de luchtreiniger of stofzuiger optimaal blijft functioneren.

Zijn HEPA-filters wasbaar of herbruikbaar?

De wasbaarheid van HEPA-filters hangt af van het specifieke type filter en de aanbevelingen van de fabrikant. Er zijn twee hoofdtypen HEPA-filters: wasbare (of herbruikbare) en niet-wasbare (wegwerp) filters.

  1. Wasbare HEPA-filters:
    • Sommige HEPA-filters zijn ontworpen om gewassen en hergebruikt te worden. Deze filters kunnen meestal met water worden gereinigd, maar het is belangrijk om de instructies van de fabrikant nauwkeurig te volgen om beschadiging te voorkomen.
    • Na het wassen moeten deze filters volledig drogen, voordat je ze weer in het apparaat plaatst. Het gebruik van een vochtig filter leidt al snel tot schimmelgroei of beschadiging van het apparaat.
  2. Niet-wasbare HEPA-filters:
    • Het merendeel van de HEPA-filters zijn niet bedoeld om gewassen te worden. Deze filters wassen kan de delicate vezels beschadigen en de effectiviteit van het filter verminderen.
    • Voor niet-wasbare filters beveel ik je aan ze te vervangen volgens de onderhoudsinstructies van de fabrikant. Dit is meestal na een bepaalde gebruiksperiode of wanneer het filter zichtbaar vervuild is.
    • Sommige apparaten, waaronder veel luchtreinigers van Dyson, laten je via een bijbehorende app weten hoe het ervoor staat met het filter.

Het is cruciaal om de handleiding of onderhoudsinstructies van uw specifieke apparaat te raadplegen om te bepalen of uw HEPA-filter wasbaar is en hoe het correct te reinigen. Onjuiste reiniging of onderhoud kan de werking van het filter beïnvloeden en de luchtkwaliteit in uw omgeving verminderen.

Veelgestelde vragen over HEPA-filters

Als kers op de taart deel ik de antwoorden op enkele van de meest gestelde vragen over HEPA-filters!

Aan welke certificeringsnormen moeten HEPA-filters voldoen?

HEPA-filters moeten voldoen aan strikte normen zoals de Europese EN 1822 en de Amerikaanse DOE-standaard. Deze normen vereisen dat filters minstens 99,95% (in Europa) tot 99,97% (in de VS) van de deeltjes van 0,3 micrometer vangen. Zorg dat je een filter kiest met de juiste certificering om optimale luchtkwaliteit in je omgeving te garanderen.

Wat is de invloed van HEPA-filters op luchtkwaliteit en gezondheid?

HEPA-filters verbeteren significant de luchtkwaliteit door tot 99,9% van de fijne deeltjes zoals stof, pollen en bacteriën te vangen. Dit resulteert in een gezondere leefomgeving, vooral merkbaar voor mensen met allergieën of astma.

Door het gebruik van een HEPA-filter verminder je de blootstelling aan schadelijke deeltjes en verbeter je de algehele luchtkwaliteit in je huis of kantoor.

Conclusie

HEPA-filters, essentieel voor het vangen van minstens 99,95% van de microscopische deeltjes in de lucht, zijn onmisbaar in zowel huishoudelijke apparaten als in kritische omgevingen, zoals ziekenhuizen en laboratoria.

Deze filters, die moeten voldoen aan strikte normen en verkrijgbaar zijn in verschillende klassen, spelen een cruciale rol in het handhaven van een hoge luchtkwaliteit, vooral voor mensen met allergieën of astma.

Het correct onderhouden en, indien nodig, vervangen van deze filters is essentieel om hun effectiviteit en levensduur te waarborgen, wat bijdraagt aan een gezondere leef- en werkomgeving.

Ik weet zeker dat je nu alles weet wat er te weten valt over HEPA-filters! Als je nog tips of suggesties hebt, laat het ons dan vooral even hieronder weten!

Was dit artikel behulpzaam?

Bronnen